بررسی کارایی صنعت گردشگردی با استفاده از روشهای ناپارامتری (ایران و کشورهای منطقه)

مفهوم کارایی در ادبیات اقتصادی بیشترین ستانده با میزان معینی از نهاده و برعکساست. امروزه به منظور اندازه‌گیری درجه کارایی از دو دسته روش بهر گیری ی شود  که عبارتند از: 1. روشهای پارامتری 2. روشهای ناپارامتری.  در این مقاله  با توجه به روشهای ناپارامتری -که بر پایه روشهای برنامه‌ریزی ریاضی استواراست- به ارزیابی کارایی صنعت گردشگری ایران، در مقایسه با سایر کشورهای منطقه پرداخته شده است. شایان ذکر است که مزیت عمده روش تحلیل پوششی داده‌ها نسبت به سایر روشهای موجود برای اندازه گیری کارایی، این است که می‌توان به وسیله آن کارایی  واحدهایی را که دارای چند ورودی و چند خروجی(غیر قابل تبدیل به هم) می‌باشند، ارزیابی نمود. در مقاله حاضر با توجه به ورودی‌ها و خروجی‌های  صنعت گردشگری در هر یک از کشورهای منطقه  در سال 1382 به ارزیابی کارایی آنها با دو فرض بازدهی نسبت به مقیاس ثابت و بازدهی نسبت به مقیاس متغیر پرداخته شده است و در پی آن، این مطالعه، برای این پرسش که در صورت تخصیص ناکارای منابع موجود، چه راهکاری وجود دارد که منابع آتی این بخش به صورت ناکارا تخصیص نیابد، پاسخی ارائه داده است. نتایج نشان می‌دهد که با توجه به روش نخست، صنعت گردشگری در کشورهای بحرین، ترکیه و سوریه  از بیشترین کارایی برخوردار بوده و متوسط کارایی تحت این فرض 74 درصد است؛ بنابراین عملاُ  صنعت گردشگری در کشورهای مورد بررسی، 26 درصد زیر ظرفیت عمل می‌کنند. با در نظر داشتن روش دوم، صنعت گردشگری در کشورهای امارات متحده عربی و آذربایجان نیز به جمع  کشورهای کارا می‌پیوندند که متوسط کارایی تحت این فرض3/83 درصد می‌گردد. در این حالت ظرفیت بدون استفاده در صنعت گردشگری کشورهای مورد بررسی، 7/17 درصد خواهد بود. در نهایت با توجه به الگو بودن کشور ترکیه بر اساس یافته‌های این تحقیق، می‌توان گفت که کشورهای ناکارا به منظور افزایش کارایی می‌بایست صنعت گردشگری ترکیه را الگوی خود قرار دهند.